خدا چگونه زن را آفرید؟

یکی از پربحث‌ترین مباحثی که درباره‌ی دین یهود مطرح شده است، آفرینش زن از دیدگاه این آیین است.

لازم به ذکر است که مطالبی که در ادامه می‌آید، همه برگرفته از متون مقدس یهود است و قهراً ما شیعیان به آن‌ها اعتقادی نداریم. ذکر آن‌ها در این جا صرفاً با هدف آشنایی همه‌ی خوانندگان با ماهیت دین یهود است تا با بررسی علمی باورهای آن، مطالب روشن گردد. بنده مثل همیشه منتظر این هستم تا یهودیان، چه از ایران و چه از دیگر نقاط جهان، به سؤالاتی که در این جا مطرح می‌شود جواب بدهند.

قطعاً بسیاری از کاربران گرامی مطالبی راجع به دیدگاه یهود درباره‌ی زن شنیده‌اند؛ با این وجود هنوز بحث روشن علمی در این باره انجام نگرفته است تا ما فارسی‌زبانان با دیدگاه این دین درباره‌ی زن آشنا بشویم.

سؤال‌های شیعه از یهودی

سؤال اول: چرا خدا تصمیم به آفرینش زن گرفت؟

به آیه‌ی زیر دقت کنید:

^יח וַיֹּ֙אמֶר֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהִ֔ים לֹא־ט֛וֹב הֱי֥וֹת הָֽאָדָ֖ם לְבַדּ֑וֹ אֶֽעֱשֶׂהּ־לּ֥וֹ עֵ֖זֶר כְּנֶגְדּֽוֹ׃ ^יט וַיִּצֶר֩ יְהוָ֨ה אֱלֹהִ֜ים מִן־הָֽאֲדָמָ֗ה כָּל־חַיַּ֤ת הַשָּׂדֶה֙ וְאֵת֙ כָּל־ע֣וֹף הַשָּׁמַ֔יִם וַיָּבֵא֙ אֶל־הָ֣אָדָ֔ם לִרְא֖וֹת מַה־יִּקְרָא־ל֑וֹ וְכֹל֩ אֲשֶׁ֨ר יִקְרָא־ל֧וֹ הָֽאָדָ֛ם נֶ֥פֶשׁ חַיָּ֖ה ה֥וּא שְׁמֽוֹ׃ ^כ וַיִּקְרָ֨א הָֽאָדָ֜ם שֵׁמ֗וֹת לְכָל־הַבְּהֵמָה֙ וּלְע֣וֹף הַשָּׁמַ֔יִם וּלְכֹ֖ל חַיַּ֣ת הַשָּׂדֶ֑ה וּלְאָדָ֕ם לֹֽא־מָצָ֥א עֵ֖זֶר כְּנֶגְדּֽוֹ׃

¹⁸ یهوه خداوند گفت تنها بودن آدم خوب نیست کمکی در مقابلش درست کنم. ¹⁹ یهوه خداوند هر حیوان صحرا و هر پرنده‌ی آسمان را از خاک آفرید و پیش آدم آورد تا ببیند هر کدام را به چه نامی خواهد خواند و هر چه آدم بر هر کدام خواند، نامش باشد. ²⁰ آدم بر هر چهارپا و هر پرنده‌ی آسمان و بر تمام حیوانات صحرا نام نهاد ولی آدم کمکی در مقابل خود نیافت.

(تورات، سفر برشیت، فصل 2، آیات 18 تا 20) (תורה, ספר בראשית, ב' י"ח-כ')

همانطور که به وضوح در آیات بالا می‌خوانیم، گویی خداوندی که آدم را آفریده، فکر تنهایی او را نکرده بود! نکته‌ای که جلب توجّه می‌کند این است که از دیدگاه یهود، بر اساس این آیات خداوند نمی دانسته که اگر آدم را بیافریند، او تنها می‌شود و تنهایی برای او خوب نیست. پس تصمیم گرفت برای او همدمی خلق کند!

جالب‌تر این که خدایی که می‌خواهد جهانی را اداره کند، بر اساس متون یهود نمی‌داند که چه چیزی برای همدمی آدم مناسب است! به همین خاطر چهارپایان و مرغان را می‌آفریند تا آدم با آن‌ها انس بگیرد! تازه بعد از این که خدا نمی تواند از میان حیوانات برای آدم همدمی بیابد تصمیم می گیرد کسی را برای همدمی آدم بیافریند که از جنس خودش باشد!

حال سؤال ما از یهویان ین است که خدای یهود چگونه خدایی است که به نتیجه‌ی کار خود آگاهی کامل ندارد؟ خدایی که اشتباه کند، چگونه پرستیدنی است؟ چرا خدای یهود نمی‌داند که آدم با چه چیزی انس خواهد گرفت تا از همان ابتدا او را بیافریند؟

آیا چنین خدایی پرستیدنی است (که در دین یهود توصیف شده) یا خدای حکیم و علیمی (که در مذهب شیعه توصیف شده است) که همه چیز را می‌داند؟

سؤال دوم: زن از چه چیز آفریده شده؟

جواب یهودی به شیعه

سؤالاتی که از سوی شیعیان در بالا مطرح شد، توسط یهودیان این گونه جواب داده شده است.

جواب اول: در قرآن هم همین ذکر شده!

در قرآن می‌خوانیم:

یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا

اى مردم از پروردگارتان که شما را از نفس واحدى آفرید و جفتش را [نیز ] از او آفرید و از آن دو مردان و زنان بسیارى پراکنده کرد پروا دارید و از خدایى که به [نام] او از همدیگر درخواست مى‏کنید پروا نمایید و زنهار از خویشاوندان مبرید که خدا همواره بر شما نگهبان است

(سوره نساء، آیه 1)

در قرآن هم آمده است که خدا زن را از مرد آفریده، پس چرا به ما یهودیان اشکال وارد می‌کنید، در حالی که خود شما هم در قرآن‌تان این را دارید.

جواب‌های شیعه به یهودی

جواب اول: ماجرای خلقت زن و مرد در قرآن کریم

همان گونه که در آیه 1 سوره نساء دیدیم، خداوند متعال در قرآن کریم صرفاً این مطلب را تبیین نموده است که انسان‌ها را از یک «نفس» آفریده که باز از همان نفس برای او همسری آفرید. این مسئله به هیچ وجه داستان‌های تخیلی که در تورات آمده را بازگو نمی‌کند.

به بیان دیگر، پرسش ما این است که چرا خدای یهود در آیات تورات این گونه توصیف شده که برای خلقت زن باید دنده چپ مرد را بردارد و... نه این که آیا زن و مرد از یک نفس خلق شده‌اند یا نه.

بله! ما شیعیان معتقدیم آدم و حوا (نخستین مرد و زن) از نفس واحده آفریده شده‌اند، امّا این مسئله نمی‌گوید که ما مانند یهودیان معتقد به آفرینش زن از دنده‌ی چپ آدم (مرد) هستیم. خوب دقّت کنید.

ادامه دارد...